VEBLEN’İN GÖSTERİŞÇİ TÜKETİM KÜLTÜRÜNÜN SOSYAL PAYLAŞIM AĞLARINDA YANSIMASI: INSTAGRAM

Özet

Değişen tüketim pratikleri, insanları yalnızca ihtiyaçlarını karşılayacakları tüketimden ziyade sürekli daha fazlasına yönlendirmektedir. Bu doğrultuda gösterişçi tüketim, bireylerin çevresindekilere kendini ispat etme, takdir görme, saygınlık kazanma, statünü ve prestijini göstermek amacıyla tükettikleri lüks mal ve hizmetleri “teşhir” yoluyla sergilemeleridir. Gösterişçi tüketim pratiği çok eskilere dayanmakla birlikte ilk kez Thorstein Veblen tarafından ele alınarak kavramsallaştırılmıştır. Günümüz dünyasında sürekli gelişen ve değişen iletişim teknolojileri, gelişen ve değişen yeni iletişim ortamlarını da ortaya çıkarmıştır. Sosyal medya, bireylerin gösterişçi tüketim faaliyetlerini sergileyebilecekleri en uygun ortamı temsil etmektedir. Bireyler, sergiledikleri tüm gösterişçi tüketim pratiklerini sosyal medya mecraları üzerinden sergileyerek, yaşantılarını diğerlerine sunmaktadır. Çünkü, gösterişçi tüketimde yalnızca sahip olmak ve tüketmek değil teşhir de son derece önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada öncelikle tüketim ve gösterişçi tüketim olgusu ele alınmış, ardından sosyal medya kavramı incelenerek gösterişçi tüketim ile arasında bağ saptanarak ortaya konmuştur. Çalışmanın son aşaması olan araştırma bölümünde ise, sosyal paylaşım platformlarından Instagram üzerinden incelemek üzere örneklem olarak seçilen 10 profilin Instagram kullanım tüketim pratikleri hem görsel metin analizi hem de içerik analizi ile analiz edilerek bulgular değerlendirilmiştir.