Ormancı Türküsünün Makedonya ve Türkiye Türklerindeki Varyant ve Versiyonları

Abstract

Makedonya ve Türkiye Türklerindeki aynı adla bilinen Ormancı türküsü gerek olayın meydana geliş tarihlerindeki ve olayın gerçekleşmesindeki yakınlıklar, gerekse türkünün melodisindeki aynılık Türk Dünyası kültür tarihi açısından önem arz etmektedir. Bu benzerlikler “insan topluluklarının benzer şartlarda benzer ürünleri yaratabileceği” prensibine dayandırılabileceği gibi, Türkiye ve Makedonya Türklerinin zaman içinde çeşitli sebeplere bağlı olarak her iki coğrafyada da bulunmalarına, bir anlamda melodinin bir coğrafyadan ötekine taşınmış olmasına bağlamamız mümkündür. Ancak Makedonya Türklerindeki Ormancı türküsündeki olayın 1935, Türkiye Türklerindeki örneğinin ise 1940’lı yılları işaret etmesi; ezginin Makedonya’dan Türkiye’ye taşınmış olabileceği izlenimini vermektedir. Buna rağmen 1940’lı yıllara dayandırılan Türkiye Türklerine ait Ormancı türküsünün de başka türküler gibi efsaneleşme ve türküleşme sürecinin olabileceği de gözden uzak tutulmamalıdır.
Çalışmamızda da bütün bu hususlar benzer ve farklı yönleri ile tespit edilecek; bu fark ve benzerliklerin hangi nedenlere, niçin dayandırılabileceği üzerinde durulacaktır