Litvanya Kültüründe Bağımsızlık Düşüncesinin Edebî ve Toplumsal Yansımaları

Abstract

Bağımsızlık, toplumların öz varlıklarını korunmasını sağlayan eylemsel bir olgu olmasının yanında, ulusal hafızanın ruhsal kuvvetini sağlayan önemli bir motivasyon değeridir. Toplum hafızasını oluşturan ve millet tarihini derinden sarsan olaylar, eski çağlardan günümüze destan şeklini alarak taşınmıştır. Çağımıza daha yakın dönemlerde cereyan eden önemli sosyal hadiseler ise, karşımıza kahramanlaşan tarihî
kişileri çıkarmıştır. Litvanya, Büyük Litvanya Dükalığı döneminden bugüne ulusal bilincin kuvvetli olduğu bir ülke olarak karşımıza çıkar. Bu dönemde, Vytautas gibi efsaneleşen kumandanlarıyla, Avrupa tarihinde önemli aktörlerden biri halini alır. Polonya ile yapılan birliğin bozulmasıyla yıkılma aşamasına gelen ülkenin; Alman ve Rus istilası karşısında yeniden var olma çabaları hep ülkenin efsaneleşen dönemlerine
bir özlemi barındırır. İşte bu durum, Litvanya bağımsızlığını destekleyen birçok şair ve yazarın “bağımsızlık” temasına yönelmesiyle sonuçlanır. Ben de bu makalede; Litvanya’da bağımsızlık düşüncesinin köklerine kısaca değinip; Litvanya’nın bağımsızlık sürecinde “bağımsızlık duygusu”nun birey yaşamına etkisini ve bu etkinin Litvanya edebiyatına yansımasını inceleyeceğim.