Kırsal Kalkınma Kapsamında Coğrafi İşaretli Ürünlerin Önemi: Yeşilova (Salda) Bölgesine Özgü Ürünler Örneği

Abstract

Şehirlerin giderek insanın yaşam alanlarını işgal etmesi, özgürlük alanlarının giderek kısıtlanması, sokakların, parkların insanın elinden alınması sonucu insanlar yeni sosyal haraketler geliştirerek yada yerel yönetimlere dahil olmaya çalışarak şehrin yeniden üretilerek sömürülmesine karşı durmaya çalışmaktadır. Bu bağlamda aydınlanmış aklın görevi yerel yönetimleri doğrudan demokrasiye açma çabasında olmak zorundandır. Öte yandan, şehirlerin işgal edilmesi, sürekli yapılaşmaya açılarak sömürgenin sürdürülebilmesinin aracı haline dönüştürülmesi, şehre yığılan insanların beslenmesi sorununu beraberinde getirmiştir. Aydınlanma aklının kapitalizme teslim olmasından sonra,  geldiğimiz bu noktada insanlık kırsalı yeniden keşfederek doğayı yeniden kazanmanın yollarını aramaktadır. Bu bağlamda kırsal kalkınma, kırsal bölgelerde  üretilen doğal ürünler ve kırsal turizm bir çare insanlığın önünde olarak durmaktadır. Öte yandan  kırsalda gelişecek özgürlükler  yerel yönetimlerin doğrudan demeokrasiye geçişinin beşiği olacaktır. Özellikleri bir yöreden, bilgi ve beceriden (know-how) kaynaklanan bir coğrafi ismi sahte ve taklitlerine karşı koruyarak coğrafi işaretlerinin alınması, kırsal kalkınmayı ve sürdürülebilirliği desteklediği gibi, mevcut ürünlerin unutulmaması, unutulmaya başlanan ürünlerin ise tekrar kazandırılmasına katkı sağlamaktadır. Bundan dolayı yöresel ürünlerin coğrafi işaretlerinin alınması, bu ürünlerin gerçek ticari değerlerinin kazanılması, mülkiyet haklarının korunması ve uluslararası düzeyde pazarlara açılması kırsal kalkınma açısından önemlidir. Böylelikle tarımsal üretimde çeşitliliği teşvik etmek, yerel halkın gelirlerini yükseltmek, özgün ürünleri geliştirmek, tüketicileri ürünlerin kökenleri ile ilgili bilgilendirmek sayesinde kırsal nüfusun yerinde tutulması mümkün olabilmektedir. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki coğrafi işaret ile tescillenmiş ürünlerin üretildiği bölge turistik faaliyetler açısından bir çekim merkezi haline gelmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı 18. Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilen Burdur ilinin Yeşilova beldesinde bulunan Salda gölünün stratejik kalkınma noktası olarak hazırlanacak olan Özel Çevre Koruma planlarının hazırlanmasına ışık tutmaktır. Bu bağlamda, yöreye özgü olan “Kıymalı Tost” gibi yöresel ürünlerin coğrafi işaretinin alınarak koruma altına alınması konusunda öneriler sunulacaktır.